Văn hóa Singapore không chỉ thể hiện qua lối kiến trúc, mà còn được thể hiện trong nét tinh tế của ẩm thực Singapore. Chính vì lẽ đó không phải ngẫu nhiên mà Singapore được gọi là thiên đường ăn uống. Đây cũng là nét khác biệt trong văn hoá ẩm thực và văn hoá ứng xử của người Bình Định. Ngày nay, dù có nhiều loại bánh hiện đại, ngon, rẻ và hấp dẫn hơn nhiều, song người Bình Định vẫn không bỏ nghề làm bánh ít lá gai. Nếu không làm để bán được thì cũng làm dể cúng giỗ và làm quà cho lễ hồi dâu. Cua Cà Mau hiện đang được các nhà ẩm thực, người tiêu dùng trong ngoài nước tìm đến và tiêu thụ mạnh. Đâu đâu từ Nam chí Bắc, dễ dàng bắt gặp dòng chữ lôi kéo khách: "Ở đây bán cua Cà Mau". Nhưng thực chất, chưa hẳn. Vì cua đầy gạch, thịt chắc ở đâu cũng có. Bánh mỳ Pate Nam Định. Chỉ là bánh mì giòn, kẹp thêm pate gan, đôi lúc thêm trứng ốp lếp, hành phi, chút đu đủ xanh trộn chua ngọt, rau mùi, tương ớt rồi rưới thứ nước mỡ hành thơm phưng phức. "Bánh mì chân cầu", " Bánh mì Nguyễn Du" là những "thương hiệu Không chỉ nổi tiếng với nhiều cảnh đẹp, ẩm thực phong phú, Bình Định còn có nguồn tài nguyên văn hóa lớn, là vùng trầm tích của nhiều nền văn hóa, là vùng đất tọa lạc kinh đô của nhiều triều đại, là đất phát tích của phong trào nông dân và vương triều cùng tên Cụ thể, phần nhân thịt thì tùy văn hóa ẩm thực vùng miền, có thể chọn thịt heo, thịt tôm, thịt mực… được cuốn gọn gàng trong một chiếc bánh tráng. Rồi khi thưởng thức chỉ việc chiên giòn trong chảo dầu sôi hừng hực lửa. Kể thêm về hình dáng thì chả ram tôm đất Bình Định được cuốn nhỏ hơn so với chả giò Nam bộ hay nem rán ở miền Bắc. Nhân ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, ngày 16/10 tại Trung tâm thương mại Thái Bình Dương ở Berlin (Cộng hòa Liên bang Đức), cộng đồng người Việt tại Đức tổ chức chương trình "Áo dài và Ẩm thực" nhằm tôn vinh những nét đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam. tXKO. Chả ram/chả giò tôm đất Bình Định Dì Anh Đỉnh cao chất lượng! Văn hóa ẩm thực – Phong cách người Bình Định Nếu có dịp bạn đi du lịch Bình Định bạn sẽ lạc vào thế giới ẩm thực lung linh màu sắc ở nơi đây. Cái chất dân dã nhiệt thành của người dân hòa quyện vào từng món ăn thức uống. Bạn sẽ lưu luyến một cách khó hiểu. Bình Định là nơi bạn đến rồi đi, rồi xa mờ trong ký ức xa xôi như những nơi khác bạn đến và đi trên cuộc hành trình khám phá của bạn. Có lẽ cái níu lòng bạn đến khó hiểu chính là văn hóa ẩm thực, văn hóa chả ram giản dị mà phong lưu như chính con người ở đây vậy. Trăm năm vẫn phong cách ấy, vẫn rượu ấy, thơ ấy, tri kỷ mấy người. Vẫn những chiếc nem Chợ Huyện nhỏ xíu, vẫn bình rượu Bầu Đá sủi tăm ấy dù nói thế nào cũng có cái phong vị lãng tử, ngông ngông nhưng uyên thâm kỳ dị. Đến cái ông lão đưa đò bến My Lăng ngày nào cũng phong lưu hết chỗ nói. Cái phong lưu của ông khiến chàng Kỵ mã quý tộc “áo ngọc lưu ly” bỗng chốc trở nên nhỏ bé, bị lãng quên trên bến nước mông lung Ông lão vẫn say trăng, đầu gối sách, Để thuyền hồn bơi khỏi bến My Lăng Đặc sản ẩm thực làm nên thương hiệu du lịch Bình Định Bình Định có rất nhiều món ăn ngon, nhiều món đặc sản truyền thống nổi tiếng đã từng đi vào thơ ca như Bún bánh canh chả cá Quy Nhơn, Nem chả Chợ Huyện, Bánh ít lá gai, bánh tráng nước cốt dừa Tam Quan, bánh hỏi Diêu Trì, rượu Bàu Đá Nhơn Lộc… Trong đó chả ram/chả giò tôm đất là đặc sản mà người dân trong nước và ngoài nước biết đến nhiều nhất. Ẩm thực Bình Định ngon, nổi tiếng và hấp dẫn du khách đến mức lãnh đạo và Viện nghiên cứu phát triển kinh tế – Xã hội định hướng văn hóa ẩm thực làm nên thương hiệu du lịch tỉnh nhà. Văn hóa ẩm thực làm nên thương hiệu du lịch Nghiên cứu đề ra chiến lược phát triển, tạo “thương hiệu” cho du lịch địa phương thông qua khai thác các giá trị ẩm thực “Khai thác các giá trị văn hóa ẩm thực nhằm tạo thương hiệu cho du lịch Quy Nhơn”. Nhóm nghiên cứu của Viện đã đưa ra 20 món ăn nổi tiếng và ngon ở Bình Định. Đánh giá của du khách về các yếu tố liên quan đến ẩm thực đều ở mức cao. Vietnamese Spring rolls có sức lan tỏa và hấp dẫn đặc biệt. Tại sao, có bí quyết gì không? Những người Việt Nam xa xứ, những người Việt kiều mỗi lần về quê, nếu không mang được chả ram chả giò tôm đất Bình Định theo để dành ăn hay làm quà biếu tặng cũng quyết mua cho bằng được “bánh tráng cuốn chả ram” mang đi để “về bên ấy” tự làm món “Vietnamese spring rolls” mới chịu. Bình Định là một địa danh nổi tiếng với khách du lịch Việt Nam và quốc tế. Không chỉ gây ấn tượng bởi những danh lam thắng cảnh, di tích văn hóa đặc sắc, nơi đây còn "quyến rũ" bởi nền ẩm thực phong phú. Đến với miền đất võ, bạn sẽ có cơ hội được thưởng thức những món đặc sản vô cùng thơm ngon và bổ dưỡng. 1. Bún chả cá Quy Nhơn Bún chả cá Quy Nhơn là một món ăn dân dã song rất nổi tiếng Ảnh xonxen Bún chả cá Quy Nhơn là đặc sản rất nổi tiếng ở thành phố biển này, là món ăn mà ai đã từng một lần được thưởng thức sẽ khó có thể quên. Điều làm nên điểm nhấn cho món bún chả cá trứ danh này chính là phần chả cá. Được làm từ những con cá thu mập mạp, hay bình dị hơn là những loại cá tạp với gia vị được nêm nếm vừa phải. Những lát chả cá có độ tròn, dày vừa phải, được chiên lên vàng óng, vô cùng hấp dẫn. Thêm vào đó, nước lèo được nấu từ đầu và xương cá, tạo nên vị ngọt ngọt thanh thanh, đậm đà hương vị miền biển. Ảnh Viet Food Friends Bún chả cá Quy Nhơn ăn kèm với rau sống cắt nhuyễn, tạo nên một món ăn khá cân bằng về dinh dưỡng, phù hợp với một chế độ ăn lành mạnh. Trong cá thu chứa một hàm lượng lớn các axit béo omega-3, omega-6; cùng các loại vitamin A, B5, B12, C, D, E và các chất khác như kẽm, sắt, đồng, protein và chất chống oxy hóa; rất tốt cho sức khỏe cũng như vẻ đẹp của làn da. 2. Bánh hỏi Diêu Trì Bánh hỏi Diêu Trì thường ăn kèm với lòng heo, rau sống Ảnh Vietravel Bánh hỏi lòng heo là một đặc sản nổi tiếng của Bình Định, nhưng ngon nhất vẫn là ở Diêu Trì. Để làm nên món ăn dân dã này, người ta lấy gạo tám thơm vo kỹ, ngâm trong nước một đêm rồi vớt ra xay nhuyễn bằng cối đá. Phần bột nước thu được sẽ cho vào trong túi vải và treo lên để ráo nước. Sau khi bột ráo sẽ pha với một ít nước cho sền sệt rồi bỏ vào nồi khuấy đều trên lửa nhỏ đến khi đặc lại. Lấy bột ra rồi viên bột thành cây dài và to bằng đường kính của khuôn, cho vào khuôn để ép thành bánh, sau đó hấp chín. Người ta thường ăn bánh hỏi với thịt heo nướng, heo quay, nhưng bước vào một quán bánh hỏi ở Diêu Trì, thực khách sẽ được thưởng thức cùng với lòng heo và một chén cháo lỏng sóng sánh. Cháo thường được nấu bằng huyết ninh với thịt nạc băm, bên cạnh đó sẽ là đĩa lòng heo gồm dồi, tim, gan. Bạn chỉ cần lấy một miếng bánh hỏi kẹp thêm lòng, rau sống, chấm chút nước mắm pha tỏi ớt là đã có thể thưởng thức trọn vẹn món ăn này. Ảnh Pinterest Chỉ với một đĩa bánh hỏi lòng heo và một chén cháo lỏng nóng hổi là bạn đã có một bữa ăn ngon, đầy đủ chất dinh dưỡng. Nội tạng của động vật như lòng, gan, tim, cật,… có hàm lượng calo tương tự như thịt nạc từ 100-150 calo mỗi 100 gram, chúng có cùng hàm lượng protein và hàm lượng chất béo tương tự trung bình từ 5-7%. Tuy nhiên, bạn chỉ nên ăn một lượng vừa phải, đồng thời phải bảo đảm được nguồn gốc của nội tạng để bảo đảm an toàn cho sức khỏe. 3. Bánh xèo Mỹ Cang Đến Bình Định mà không thưởng thức món Bánh xèo Mỹ Cang thì thật là uổng phí. Ảnh Flynow Đến Bình Định mà không thưởng thức món Bánh xèo Mỹ Cang thì thật uổng phí. Món ăn này được chế biến từ những đặc sản của địa phương. Tôm thì phải là loại tôm đất, sống ở đầm Thị Nại, gạo là loại được xay từ lúa mọc trên cánh đồng khu Đông, nước chấm cũng phải được pha chế từ nước mắm nguyên chất. Đặt bánh xèo lên một chiếc bánh tráng, bỏ thêm chút rau sống, xoài chua, dưa leo xắt mỏng, cuốn tròn lại rồi chấm vào chén nước mắm vàng ươm. Thực khách khó quên vị béo của bột bánh, vị ngọt của tôm tươi, một chút chua chua của xoài, cay cay của mắm ớt tỏi và hương vị tươi mát của các loại rau xanh... Ảnh Vnexplorer Một cái bánh xèo cung cấp khoảng 300-350 kcal với đầy đủ các thành phần dinh dưỡng tinh bột, đạm, chất béo. Tôm cung cấp một lượng protein dồi dào, bổ sung vitamin B12, sắt, canxi, selen, omega-3,… rất tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, các loại rau ăn kèm với bánh xèo tương đối giàu muối khoáng, carotene, vitamin C, có loại rau còn chứa một số vị thuốc tốt cho cơ thể. 4. Nem chợ Huyện Nem chợ Huyện dai dai, sật sật, chua chua, ngọt ngọt rất tuyệt vời Ảnh diadiemdulich “Ai về Vinh Thạnh quê em Ăn nem chợ Huyện, xem đêm hát tuồng” Nem chợ Huyện đi kèm với đêm hát tuồng ngay trên vùng đất Vinh Thạnh, Phước Lộc, Tuy Phước là “đặc sản” đã đi vào trong ca dao. Nem chợ Huyện dai dai, giòn giòn, chua chua, ngọt ngọt, trở thành niềm tự hào của người dân đất võ khi nhắc đến ẩm thực quê mình. Nem tươi đã ngon, nhưng nếu muốn biến tấu thì có thể đem nướng lên, ăn kèm với rau răm, tía tô, chuối chát, khế xắt nhỏ, chấm với chút xì dầu nước tương, thêm vài múi tỏi, trái ớt. Ảnh monngonbinhdinh Nem chợ Huyện không những ngon mà lại có giàu giá trị dinh dưỡng. Nem chua cung cấp một nguồn vi sinh vật có lợi cho cơ thể, có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, ức chế một số bệnh về đường ruột, kích thích tiêu hóa. Ngoài ra, collagen trong bì lợn giúp tăng cường sức khỏe đường ruột, giảm đau khớp, cho da mịn màng hơn. 5. Cua Huỳnh Đế Cua Huỳnh Đế thịt ngọt, dai, chắc, khác với những loại cua khác Ảnh nguthien Một loại đặc sản khác vô cùng hấp dẫn của Bình Định chính là cua Huỳnh Đế nổi tiếng ở vùng biển Tam Quan và Đề Gi. Sở dĩ có tên gọi này là vì loài cua này có một bộ áo giáp dày, cứng với màu vàng rực tựa như hoàng bào. Gai nhọn li ti xua theo mình cua, càng to, sắc cạnh như dao, khác hẳn với các loại cua khác. Cua Huỳnh Đế có thịt ngọt, chắc, dai và rất thơm. Có nhiều cách để chế biến loại cua này như nướng trên bếp than hồng, rang với muối ớt cay nồng hay sốt me chua ngọt,… nhưng ngon nhất vẫn là hấp rồi chấm với muối ớt xanh; hay luộc lấy thịt, phi hành thiệt thơm rồi mang đi nấu cháo. Ảnh Vietnam Private Car Cua Huỳnh Đế có giá trị dinh dưỡng cao, với hàm lượng protein nhiều hơn so với các loại thịt, cá thông thường. Theo Đông Y, loại cua này có tính lạnh, vị hàn, có tác dụng thanh nhiệt, sinh huyết, bổ xương tủy, tăng cường sinh lực,… đặc biệt tốt cho cơ thể đang phát triển ở trẻ nhỏ và tình trạng suy yếu ở người cao tuổi. Ngoài ra, cua còn có hàm lượng protein cao hơn rất nhiều so với thịt lợn hay cá. Bên cạnh đó, hàm lượng canxi, sắt, photpho và các vitamin A, B1, B2, C trong cua Huỳnh Đế cũng chiếm ở mức cao. Nghiên cứu còn cho thấy, loại cua này còn giàu axit béo omega-3, rất tốt cho tim mạch. 6. Bánh ít lá gai Bánh ít lá gái Bình Định mang nét đặc trưng riêng, không thể trộn lẫn Ảnh Tago Ai đã từng về vùng đất võ và thưởng thức bánh ít lá gai hẳn sẽ không bao giờ quên được hương vị thơm ngon, ngọt ngào. Loại bánh này tuy đã trở thành đặc sản chung của người dân miền Trung, nhưng bánh ít lá gai Bình Định vẫn có những nét riêng. Không phải ngẫu nhiên mà ca dao có câu “Muốn ăn bánh ít lá gai/ Lấy chồng Bình Định cho dài đường đi”. Để làm ra được những chiếc bánh ít lá gai đúng chất đòi hỏi người thợ phải khéo tay, tỉ mỉ từng công đoạn, phải có kinh nghiệm và lòng yêu nghề. Bởi cũng chỉ với những nguyên liệu làm bánh đơn giản gồm bột nếp, lá gai, đường, đậu xanh hoặc dừa, đậu phộng làm nhân, nhưng không phải ai cũng có thể làm nên được những chiếc bánh thơm ngon, đậm đà. Ảnh Vattusi Bánh ít lá gai đúng nghĩa phải có sự hòa quyện tuyệt vời giữa vị ngọt của đường, vị thơm của nếp, vị bùi của đậu, vị béo béo của dầu. Theo Đông y, lá gai có vị ngọt, tính mát, có tác dụng giải nhiệt, tán ứ,… Ngoài ra, loại lá này còn có khả năng trị các bệnh đường tiểu như bí tiểu, tiểu đục, tiểu ra máu, dùng để cầm máu và trị động thai. Như vậy, bánh ít lá gai không chỉ mang hương vị thơm ngon mà còn giàu giá trị dinh dưỡng. 7. Bánh tráng nước dừa Bánh tráng nước dừa là đặc sản mà ai cũng muốn mua về làm quà cho người thân. Ảnh Quy Nhơn Tourist Bánh tráng nước dừa cũng một trong những đặc sản được nhiều người ưa thích và mua về làm quà mỗi khi có dịp ghé thăm Bình Định. Nhờ pha chế thêm nước cốt dừa vào trong bột gạo để tráng bánh mà loại bánh này có hương vị thơm ngon, béo ngậy. Người làm bánh tráng nước dừa ở Bình Định chăm chút cho từng mẻ bánh. Từ việc chọn gạo ngon nhất, sau đó đem xay nhuyễn đến việc lựa chọn những trái dừa ngon, bào lấy cơm dừa rồi ép lấy nước cốt. Tiếp theo, họ trộn đều hỗn hợp này lại với nhau, thêm một ít xác dừa và một ít mè, cho thêm muối, hành tím thái lát, tiêu hột rồi tráng trên bếp trấu nóng. Khi tráng bánh, người thực hiện phải làm thật đều tay nhằm để bánh chín đều và các nguyên liệu được trải đều trên chiếc bánh. Một điều quan trọng nữa giúp bánh tráng được giòn thơm, thể hiện hết mùi vị vốn có là phải phơi bánh tráng dưới trời nắng to bởi nếu không đủ nắng thì bánh không ngon. Ảnh Timeout Vietnam Bánh tráng nước dừa được làm từ nước cốt dừa rất giàu khoáng chất như đồng, sắt, selen, photpho, mangie cũng các vitamin C, B1, B3, B5, B6, E. Ngoài ra, mè đen cũng là một nguồn dinh dưỡng tuyệt vời với nhiều khoáng chất, đặc biệt là hai hợp chất sesamin và sesamolin có lợi cho sức khỏe, giúp giảm huyết áp, giảm cholesterol, tăng sức khỏe tim, hỗ trợ tiêu hóa,… Mặc dù thời tiết ở miền Trung có phần khắc nghiệt hơn miền Nam và miền Bắc, nhưng vào mỗi dịp Tết họ vẫn luôn chuẩn bị một mâm cơm thịnh soạn nhất có thể để dâng lên ông bà tổ tiên. Sự tươm tất, đủ đầy trong mâm cỗ ngày Tết ở miền Trung thể hiện ước mong sum ...Ẩm thực, Khám pháBạn đã từng thưởng thức qua những món ngon từ hải sản của miền Trung chưa? Nếu chưa hãy thử một lần thưởng thức cho bằng hết những món ngon đặc sản miền Trung được làm từ hải sản nhé, chắc chắn hương vị sẽ làm bạn không khỏi xuýt thực, Khám pháNhắc đến những món ngon mang đậm hương vị xứ Nẫu không thể nào không nhắc đến bánh hỏi lòng heo, nem chợ Huyện, bún chả cá, bánh xèo tôm nhảy và thật nhiều món ngon khác nữa chờ đón bạn đến du lịch Bình Định và thưởng thức đấy. Ẩm thực, Khám pháNgười miền Trung luôn hiểu được sự quý giá của sức lao động và giá trị của các sản vật mà họ đã cần mẩn làm nên. Vì thế, chính sự trân quý từng món sản vật ấy mà văn hóa ẩm thực miền Trung có chiều sâu riêng biệt. Mỗi vùng một đặc sản mang một hương vị riêng ...Ẩm thực, Khám pháDu lịch Bình Định mua gì về làm quà là câu hỏi được rất nhiều bạn quan tâm, thế bạn đã biết được những món đặc sản Bình Định nào gây thương nhớ cho du khách muôn phương chưa? Nếu chưa hãy đến với những gợi ý dưới đây nhé, chắc chắn sẽ là những món quà đặc ...Ẩm thực, Khám pháNếu bạn muốn tìm một nơi bình yên để bản thân được nghỉ ngơi sau ngày dài vất vả thì hãy thử đến với tour Hầm Hô nhé. Bạn sẽ được trải nghiệm hòa mình vào thiên nhiên, tạm quên đi những bộn bề thường nhật phá, Ẩm thựcNếu chưa hiểu vì sao Quy Nhơn là lựa chọn hoàn hảo cho chuyến du lịch trong kỳ nghỉ lễ Tết này, thì chúng ta hãy cùng khám phá những điểm nhấn tuyệt hảo dưới phá, Ẩm thựcHầm Hô vẫn còn là cái tên khá mới mẻ đối với những ai lần đầu đặt chân đến tỉnh Bình Định. Tuy nhiên, đây là nơi mà bạn nên thử một lần tới thưởng ngoạn và trải nghiệm. Ngoài cảnh quan thiên nhiên hữu tình, hầm hô còn có đặc sản trứng kiến vàng vô cùng nổi ...Khám phá, Ẩm thựcNgười ta tìm đến Quy Nhơn bởi nhiều lý do khác nhau, có thể vì họ đã trót yêu thương cảnh sắc lãng mạn nên thơ, hoặc thương nhớ mùi vị của những món ăn ngon thấm đượm 'hơi thở' thiên nhiên mộc mạc. Quả thật, nơi đây không chỉ có bánh xèo tôm nhảy, ...Khám phá, Ẩm thựcBình Định không chỉ gây ấn tượng bởi những danh lam thắng cảnh, di tích văn hóa đặc sắc, nơi đây còn quyến rũ thực khách bởi những món ẩm thực trứ danh. Bánh xèo tôm nhảy, cháo lòng bánh hỏi , bún chả cá hay bánh cuốn đều là những món ăn ngon nức danh tại ...Khám phá, Ẩm thực Trong hoạt động du lịch, đặc biệt là ẩm thực tại Bình ĐỊnh không chỉ phục vụ nhu cầu ăn uống mà còn là sự trải nghiệm văn hóa dành cho du khách. Khi đã gắn lên mình danh xưng món ngon của vùng miền Gắn lên mình danh xưng món ngon của vùng miền, ẩm thực nơi đó là sự chắt chiu những tinh túy nhất của món ăn. Chúng mang tới hương vị đặc trưng của địa phương. Chúng có thể là những món ăn được xếp vào món sang trọng đến các món ăn bình dân. Chúng có thể tìm thấy ở mọi ngõ ngách của từng con phố đều có đặc trưng riêng. Bình Định có những món ăn được gắn với hai chữ “tiến Vua” với vương triều Tây Sơn trên miền đất Võ. Ẩm thực Bình Định luôn gợi nhớ hương vị quê nhà Đặc biệt, thức quà ăn uống luôn gợi nhớ hương vị quê nhà. Nó mang nét giản dị và thuần hậu. Vì vậy, khi đi xa người ta lại nhớ về quê hương. “Mưa rồi, nhớ mẹt cá ồ nướng cuốn rau sống của má”. Đó là tâm sự của cô bạn tôi trên facebook. Hương và vị món ăn mộc mạc, kết hợp với tâm tình của người chế biến. Đồ ăn phục vụ ở Bình Định khiến nhiều du khách về Bình Định. Không kiệm lời khen ngợi dành cho ẩm thực nơi đây. Trên nhiều trang web, diễn đàn có nhiều câu ví von ẩm thực Bình Định. nhiều người đã viết “Về Quy Nhơn ăn đi, đừng hỏi”. “Quy Nhơn – thiên đường ăn uống”… Dần trở thành những sản phẩm du lịch Ẩm thực – Quy Nhơn. Đang dần trở thành những sản phẩm du lịch đúng nghĩa. Không chỉ phục vụ ăn uống. Với khách du lịch trải nghiệm ẩm thực Bình Định. Cũng là một khía cạnh khám phá vùng đất họ đến. “Tôi không đơn thuần thưởng thức một món ăn mà tìm kiếm những điều bên trong nó”. – Anh du khách Úc Christopher chia sẻ. Đăng nhập BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM-TRẦN VÕ HẢOKHAI THÁC ẨM THỰC CỦA BÌNH ĐỊNHĐỂ PHÁT TRIỂN DU LỊCHLUẬN VĂN THẠC SỸChuyên ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hànhMã ngành 60340103TP. Hồ Chí Minh, tháng 4 năm 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM-TRẦN VÕ HẢOKHAI THÁC ẨM THỰC CỦA BÌNH ĐỊNHĐỂ PHÁT TRIỂN DU LỊCHLUẬN VĂN THẠC SỸChuyên ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hànhMã ngành 60340103HƢỚNG DẪN KHOA HỌC PGS. TS. PHẠM XUÂN HẬUTP. Hồ Chí Minh, tháng 4 năm 2018 CƠNG TRÌNH ĐƢỢC HỒN THÀNH TẠITRƢỜNG ĐẠI HỌC CƠNG NGHỆ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINHCán bộ hƣớng dẫn khoa học PGS. TS. PHẠM XUÂN HẬULuận văn Thạc sĩ đƣợc bảo vệ tại Trƣờng Đại học Công nghệ TP. HCMngày 14 tháng 4 năm phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồmTT1Họ và Nguyễn Phú TụChức danh Hội đồngChủ tịch2TS. Trần Văn ThôngPhản biện 13TS. Trần Đức ThuậnPhản biện 24TS. Nguyễn Thành Long5TS. Đoàn Liêng DiễmỦy viênỦy viên, Thƣ kýXác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã đƣợcsửa chữa nếu có.Chủ tịch Hội đồng đánh giá luận vănPGS. TS. Nguyễn Phú Tụ TRƢỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCMCỘNG HÕA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAMVIỆN ĐTSĐHĐộc lập – Tự do – Hạnh phúcTP. HCM, ngày …..tháng….. năm ……NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨHọ tên học viên Trần Võ tính NamNgày, tháng, năm sinh 25/4/ sinh Phù Cát, Bình ĐịnhChuyên ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành. MSHV 1541890010I- Tên đề tàiKhai thác ẩm thực của Bình Định để phát triển du Nhiệm vụ và nội dungThực hiện đề tài thạc sĩ “ Khai thác ẩm thực của Bình Định để phát triển dulịch” bằng các phƣơng pháp 1 Phƣơng pháp thống kê; 2 Phƣơng pháp quan sát thựcđịa nhằm ghi nhận thói quen tiêu dùng của du khách; 3 Phƣơng pháp điều tra xã hộibằng phiếu hỏi; 4 Phƣơng pháp phân tích tổng thống hóa các cơ sở lý thuyết có liên quan đến việc khai thác nền ẩmthực phục vụ cho việc phát triển du tích và đánh giá tiềm năng, thực trạng của việc khai thác nền ẩm thựcphục vụ cho việc phát triển du lịch ở Bình xuất những giải pháp khả thi nhằm khai thác nền ẩm thực của Bình Địnhđể phát triển du lịch một cách hiệu Ngày giao nhiệm vụ 15/02/ Ngày hoàn thành nhiệm vụ 30/11/ Cán bộ hƣớng dẫn PGS. TS. Phạm Xuân BỘ HƢỚNG DẪNKHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNHPGS. TS. Phạm Xuân HậuPGS. TS. Nguyễn Quyết Thắng iLỜI CAM ĐOANTơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kếtquả đƣợc sử dụng, cơng bố trong nghiên cứu là chính xác, trung thực và chƣa từngđƣợc ai sử dụng trong bất kỳ cơng trình nghiên cứu nào xin cam đoan các thơng tin trích dẫn trong nghiên cứu đã đƣợc chỉ rõnguồn phố Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 12 năm 2017Học viên thực hiệnTrần Võ Hảo iiLỜI CẢM ƠNTrải qua quá trình học tập và nghiên cứu tại trƣờng Đại học Cơng nghệ thànhphố Hồ Chí Minh, học viên đã nhận đƣợc rất nhiều kiến thức bổ ích nhờ vào qtrình giảng dạy hết sức tâm huyết của quý thầy, cô giáo; cho phép học viên đƣợcgửi lời cảm ơn chân thành đến toàn thể quý thầy, cơ q trình thực hiện luận văn, học viên đã nhận đƣợc rất nhiều sự giúpđỡ, hƣớng dẫn tận tâm của thầy PGS. TS. Phạm Xuân Hậu, cho phép học viên đƣợcgửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến cạnh đó, khơng thể khơng kể đến sự giúp đỡ của các cơ quan, ban,ngành, những ngƣời chủ doanh nghiệp và du khách đã tham gia trả lời các câu hỏiphỏng vấn để làm nguồn dữ liệu tin cậy mà học viên sử dụng trong luận văn; họcviên xin chân thành cảm ơn tất cả những sự giúp đỡ hết sức quý giá này của quá trình học tập và thực hiện luận văn, học viên đã nhận đƣợc rấtnhiều sự giúp đỡ quý báu và những lời động viên kịp thời của gia đình và bạn bè,giúp tiếp thêm động lực cho học viên trên con đƣờng học vấn; học viên xin đƣợcgửi lời cảm ơn chân thành đến với mọi phố Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 12 năm 2017Học viên thực hiệnTrần Võ Hảo iiiTÓM TẮTBất kỳ ai trong chúng ta khi tham gia vào một chuyến đi du lịch thì ngồiviệc mong muốn đƣợc đến những vùng đất mới; trải nghiệm những dịch vụ du lịchmới, hấp dẫn; đƣợc lƣu lại những bức ảnh đẹp với những ngƣời dân bản xứ thú vị,với phong cảnh độc đáo ở những nơi đến tham quan thì việc khám phá những nétvăn hố nói chung và văn hóa ẩm thực nói riêng của vùng đất mình ghé qua cũng làmột nhu cầu hết sức hiển nhiên. Sẽ thật vơ ích, phí phạm thời gian, cơng sức và tiềncủa biết bao nhiêu nếu nhƣ bạn đặt chân đến một nơi nào đó và ra đi mà vẫn chẳnghiểu thêm gì về nơi ấy, khơng có bất kỳ kỷ niệm nào với những ngƣời dân sống ởtại đó, khơng ghi nhận gì thêm về những trải nghiệm, khác biệt về phong tục tậpquán, văn hóa giữa nơi bạn đến du lịch và nơi cƣ trú thƣờng xuyên của với ngành du lịch thì nền văn hóa ẩm thực có thể xem nhƣ “một vị đạisứ” trong việc quảng bá cho ngành. Tỉnh Bình Định có nền văn hóa ẩm thực kháphong phú và độc đáo. Tuy nhiên, việc khai thác tiềm năng này phục vụ cho pháttriển du lịch còn rất hạn chế. Hiện nay, ngành du lịch của tỉnh đang khai thác du lịchchủ yếu dựa vào nguồn tài nguyên tự nhiên nhƣ du lịch biển đảo, tham quan cácthắng cảnh đẹp ở địa phƣơng; mảng du lịch văn hóa mới chỉ khai thác du lịch vănhóa Chămpa, du lịch văn hóa - lịch sử gắn với Hồng đế Quang Trung, du lịch vănhóa - tâm linh gắn với các ngôi chùa, nhà thờ nổi tiếng ở tỉnh. Riêng việc khai thácnền ẩm thực tuy có nhiều tiềm năng nhƣng vẫn còn bị bỏ ngỏ. Do đó, trong phạm vicủa đề tài “Khai thác ẩm thực của Bình Định để phát triển du lịch” tác giả đi sâutrong việc phân tích, đánh giá tiềm năng và thực trạng của nền ẩm thực của BìnhĐịnh, chỉ ra nền ẩm thực Bình Định hiện đang nắm giữ nguồn sức mạnh gì, nhƣngđang bị cản trở, chƣa phát triển tốt do ngun nhân gì? Từ đó, tác giả đề xuất cácgiải pháp có tính khả thi nhƣ nâng cao hiệu quả của công tác quản lý Nhà nƣớc,tăng cƣờng năng lực của đội ngũ lao động trong ngành, đầu tƣ mạnh cho cơ sở hạtầng kỹ thuật, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền và quảng bá để góp phầnkhai thác nền ẩm thực của Bình Định phục vụ cho việc phát triển du lịch. ivABSTRACTEveryone takes part in a trip, in addition to looking forward to new lands,unique landscapes, new experience and attractive services; capturing beautifulpictures with interesting local people. We also explore the culture in general andculinary culture of the land in particular. They are very obvious needs. It will beuseless, wasting time, effort and money if you come to a place and leave but still donot know anything about there, you do not have any memories with the the peoplewho living there, you do not record any experience, differences from custom andculture between your place of residence and your the tourism industry, culinary culture can be considered as an"ambassador" in promoting the industry. Binh Dinh Province has a rich culinaryculture and unique. However, the exploitation of potentiality for tourismdevelopment is also limited. Currently, the tourism industry of the province ismainly exploiting tourism based on natural resources such as islands tourism, visitthe beautiful locality landscapes; cultural tourism is only the Cham cultural tourism,cultural tourism - history is associated with the Quang Trung Emperor, culturaltourism - spirituality is associated with the famous local pagodas and culinary culture has lots of potentiality but still left open. Therefore,within the scope of the topic "Exploiting culinary in Binh Dinh province fordeveloping tourism", the author goes deeply in analyzing and evaluating thepotential and reality of culinary in Binh Dinh province. What is the source ofstrength in Binh Dinh cuisine, but why it is being obstructed, not developed well?Since then, the author has proposed feasible solutions such as improving theefficiency of state management, enhancing the capacity of the labor force in thesector, investing heavily in technical infrastructure, gaining further propaganda andpromotion to exploiting the culinary in Binh Dinh for the effective development oftourism. vMỤC LỤCLỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... iLỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ iiTÓM TẮT ................................................................................................................. iiiABSTRACT .............................................................................................................. ivMỤC LỤC ...................................................................................................................vDANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... ixDANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ...............................................................................xDANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ ................................................................... xiPHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................11. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................................12. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................ Mục tiêu tổng quát ....................................................................................... Mục tiêu cụ thể .............................................................................................23. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................24. Phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................................................... Phƣơng pháp thống kê.................................................................................. Phƣơng pháp quan sát thực địa nhằm ghi nhận thói quen tiêu dùng của dukhách ................................................................................................................... Phƣơng pháp điều tra xã hội bằng phiếu hỏi................................................ Phƣơng pháp phân tích - tổng hợp ...............................................................45. Lƣợc khảo tài liệu nghiên cứu và điểm mới của đề tài ....................................... Một số nghiên cứu trong nƣớc ..................................................................... Một số nghiên cứu ngoài nƣớc ..................................................................... Điểm mới của đề tài .....................................................................................76. Ý nghĩa của đề tài ................................................................................................77. Cấu trúc của luận văn ..........................................................................................8Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KHAI THÁC ẨM THỰC ĐỂPHÁT TRIỂN DU LỊCH ............................................................................................ Một số vấn đề cơ bản về du lịch ẩm thực và văn hóa ẩm thực ........................ Một số khái niệm cơ bản ...........................................................................9 Đặc điểm của văn hóa ẩm thực trong du lịch .......................................... Các nhân tố ảnh hƣởng đến khai thác ẩm thực để phát triển du lịch ...... Các điều kiện phát triển du lịch ẩm thực........................................................ Nhu cầu tìm hiểu nền văn hóa ẩm thực, thƣởng thức các món ẩm thựccủa du khách khi đến địa phƣơng...................................................................... Về cơ chế, chính sách .............................................................................. Về cơ sở hạ tầng xã hội - cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch, nguồn nhân lực........................................................................................................................... Trình độ văn hóa của cộng đồng dân cƣ ................................................. Sự độc đáo, đa dạng của nền ẩm thực địa phƣơng .................................. Về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ..................................................20Định ................................................................................................................... Thực trạng về chất lƣợng và tính đa dạng của các sản phẩm ẩm thực ởtỉnh Bình Định ................................................................................................... Phân tích những nhân tố có ảnh hƣởng đến việc khai thác ẩm thực ở tỉnhBình Định .............................................................................................................. Đánh giá chung về tình hình khai thác ẩm thực ở Bình Định để phát triển dulịch .........................................................................................................................69Chƣơng 3 ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP KHAI THÁC ẨM THỰC Ở TỈNH BÌNHĐỊNH ĐỂ PHÁT TRIỂN DU LỊCH - KẾT LUẬN .................................................. Các căn cứ để xây dựng định hƣớng phát triển du lịch ẩm thực ở tỉnh BìnhĐịnh ....................................................................................................................... Các định hƣớng cụ thể để khai thác ẩm thực ở tỉnh Bình Định để phát triểndu lịch .................................................................................................................... Đề xuất các nhóm giải pháp phát triển du lịch ẩm thực ở tỉnh Bình Định .... Nhóm giải pháp về hoạt động của các cơ quan Nhà nƣớc ...................... Nhóm giải pháp về phát triển cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật dulịch ..................................................................................................................... Nhóm giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực............................................ Nhóm giải pháp về nâng cao chất lƣợng - Đa dạng hóa sản phẩm ......... Nhóm giải pháp về công tác tuyên truyền và quảng bá ..........................82KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................861. Kết luận .............................................................................................................862. Kiến nghị ........................................................................................................... Kiến nghị đối với Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh Bình Định ................................87 Kiến nghị đối với Sở Du lịch tỉnh Bình Định ............................................ Kiến nghị với Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Định ............ Kiến nghị với ngƣời dân, các cá nhân, cơ sở kinh doanh các món ẩm thựcphục vụ du lịch ..................................................................................................89TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................91PHỤ LỤC ixDANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮTASEANAssociation of South East Asian Nations Hiệp hội các Quốcgia Đông Nam Dinh Institute For Socio - Economic DevelopmentStudies Viện nghiên cứu phát triển Kinh tế - Xã hội tỉnh nghiệp du vị thơng vận đồng nhân For Tourism Development Research Viện nghiên cứuphát triển du Travel Expo Hội chợ du lịch quốc doanh du du động trực Công nhiệm hữu ban nhân dânUnited Nations Educational Scientific and CulturalOrganization Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa củaLiên hiệp quốcViet Nam International Travel Mart Hội chợ du lịch quốc tếViệt NamVệ sinh an toàn thực phẩm xDANH MỤC CÁC BẢNG BIỂUBảng Những đặc trƣng của văn hóa ẩm thực Việt Nam ....................................10Bảng Vai trị và tầm quan trọng của việc khai thác ẩm thực .............................15trong phát triển du lịch ..............................................................................................15Bảng Thống kê một số làng nghề truyền thống trong nƣớc ...............................18Bảng Mối tƣơng quan giữa trình độ văn hóa của ngƣời chủ gia đình ...............19Bảng Một số đặc điểm của ẩm thực Sài Gòn - Nam Bộ ....................................24Bảng Một số điểm, khu du lịch tiêu biểu ở tỉnh Bình Định ...............................29Bảng Sự khác nhau giữa nem chợ Huyện, nem Thanh Hóa, nem An Cựu, nemThủ Đức, nem Lai Vung ...........................................................................................33Bảng Cảm nhận khi thƣởng thức rƣợu Bàu Đá ..................................................35Bảng Sự khác nhau giữa tré Bình Định, tré Quảng Nam, tré Đà Nẵng, ............41tré Huế .......................................................................................................................41Bảng Một số văn bản về lĩnh vực quản lý hoạt động du lịch và liên quan đến dulịch trên địa bàn tỉnh Bình Định ................................................................................42Bảng Thực trạng cơ sở hạ tầng xã hội ở tỉnh Bình Định ...................................44Bảng Tốc độ tăng trƣởng số lƣợng cơ sở lƣu trú ở Bình Định ..........................47Bảng Số lƣợng cơ sở ăn uống ở Bình Định .......................................................48Bảng Tình hình lao động ngành du lịch Bình Định ...........................................49Bảng Một số dự án du lịch đang đƣợc đầu tƣ trên địa bàn tỉnh Bình Định .....50Hộp Một số hoạt động tuyên truyền quảng bá du lịch Bình Định .....................52Bảng Các tuyến đƣờng tập trung các loại hình ẩm thực ở Tp. Quy Nhơn.......53Bảng Bảng thống kê theo đối tƣợng khách ......................................................57Hộp Một số biện pháp tuyên truyền pháp luật hiệu quả ....................................75Hộp Một số biện pháp nhằm đảm bảo, tăng cƣờng VSATTP ...........................78 xiDANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊHình Điều kiện thuận lợi của chính trị và luật pháp cho hoạt động KDDL ẩmthực ............................................................................................................................16Hình Bản đồ hành chính tỉnh Bình Định............................................................28Hình Nem chợ Huyện ........................................................................................32Hình Bánh ít lá gai .............................................................................................36Biểu đồ Số lƣợng cơ sở lƣu trú ở Bình Định .....................................................46Biểu đồ Ý kiến của du khách về hƣơng vị của ẩm thực Bình Định ...................55Biểu đồ Giới tính của đáp viên...........................................................................58Biểu đồ Độ tuổi của đáp viên .............................................................................59Biểu đồ Nguồn thông tin để khách hàng biết đến ẩm thực Bình Định ..............60Biểu đồ Sự sẵn lòng giới thiệu nền ẩm thực Bình Định của đáp viên ...............61Biểu đồ Số lƣợt thƣởng thức một số món ẩm thực Bình Định ..........................62Biểu đồ Khơng gian thƣởng thức ẩm thực Bình Định .......................................63Biểu đồ Ý kiến của du khách về giá cả của ẩm thực Bình Định ........................64Biểu đồ Ý kiến của du khách về tính phong phú của ẩm thực Bình Định .......65Biểu đồ Ý kiến của du khách về mức độ VSATTP của ẩm thực Bình Định ...66Biểu đồ Ý kiến của du khách về hình thức trình bày của ẩm thực Bình đồ Ý kiến của du khách về tinh thần, thái độ của nhân viên phục vụ .....68Biểu đồ Dịch vụ bổ sung mà du khách mong muốn sử dụng ..........................69Bún chả cá Quy Nhơn ...............................................................................................10Bánh hỏi - Cháo lòng ................................................................................................10Rƣợu Bàu Đá .............................................................................................................10Bánh hồng .................................................................................................................10Bánh tráng nƣớc dừa .................................................................................................11Bún song thằn ............................................................................................................11Tré Bình Định ...........................................................................................................11Bánh xèo tơm nhảy....................................................................................................11 1PHẦN MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tàiTrong thời đại công nghệ phát triển mạnh nhƣ vũ bão ngày nay, ngƣời ta cóthể tìm thấy hầu hết những gì mà mình muốn tìm hiểu thơng qua mạng này thể hiện qua những con số ấn tƣợng nhƣ số lƣợng ngƣời dùng Internet trêntoàn thế giới đã đạt hơn 3,7 tỷ ngƣời, chiếm 46% trên tổng dân số của thế giới, sốlƣợng trang thông tin điện tử đã đạt hơn 1,8 tỷ trang Internet Live Stats, 2017. Tuynhiên, riêng về những trải nghiệm du lịch thì khơng thể làm đƣợc nhƣ vậy, mọingƣời có thể tìm đọc những cảm nhận, nhận xét, đánh giá của một ngƣời hay mộtnhóm ngƣời đã từng đặt chân đến một vùng đất mà họ đang muốn tìm kiếm thơngtin, nhƣng tất cả những bình luận nêu trên chỉ là để tham khảo, ghi nhận thông một ngƣời thật sự muốn trải nghiệm cảm giác của chuyến đi du lịch thì họ phảitự mình đến nơi đó mà thơi. Khi một ai đó đã có đƣợc những điều kiện cần thiết đểthực hiện một chuyến đi du lịch nhƣ thời gian rỗi, tiền bạc, sức khỏe, thơng tin vềchuyến đi… thì họ sẽ liệt kê ra ngay những mục ƣu tiên khi muốn tìm hiểu thơng tinvề điểm đến là thứ nhất, ở nơi họ đến sẽ có gì cho họ xem nhu cầu trải nghiệmnhững điều mới lạ; thứ hai, ở nơi họ đến có món ăn gì ngon, thức uống gì đặc biệtvừa đảm bảo thỏa mãn nhu cầu sinh lý, vừa đáp ứng nhu cầu tìm hiểu đơi nét vềẩm thực ở điểm đến. Đây chính là hai yếu tố đƣợc quan tâm hàng đầu đối với phầnlớn đối tƣợng khách du lịch phổ thông. Những năm gần đây, theo Quyết định số2350/QĐ-TTg vùng Duyên hải Nam Trung Bộ đã đƣợc Nhà nƣớc quy hoạch vàovùng du lịch trọng điểm của quốc gia Chính phủ, 2014; hiện tại, căn cứ theo nộidung Quyết định số 755/QĐ-UBND, tỉnh đã chú trọng hơn vào việc phát triển mảngkinh tế dịch vụ, trong đó có phát triển du lịch, trọng tâm là phát triển du lịch biểnđảo và du lịch văn hóa - tín ngƣỡng UBND tỉnh Bình Định, 2017, cụ thể đầu tƣphát triển loại hình du lịch biển ở xã Nhơn Lý eo Gió, đảo Kỳ Co, xã Nhơn Hảidu lịch hịn Khơ, xã Cát Tiến biển Trung Lƣơng; đầu tƣ phát triển du lịch vănhóa - tín ngƣỡng ở huyện Tây Sơn với Bảo tàng Quang Trung, khu Đàn Tế Trời;2cơng trình chùa Linh Phong ở xã Cát Tiến; chùa Thiên Hƣng ở thị xã An Nhơn…Tuy nhiên, du lịch ẩm thực với nhiều món ăn, thức uống ngon, chứa đựng nhiều nétvăn hóa độc đáo, nhận đƣợc nhiều phản hồi tốt của du khách lại bị bỏ ngỏ, chƣađƣợc quan tâm, đầu tƣ xúc tiến quảng bá đúng mức; điều này gây ra khơng ít ảnhhƣởng đối với sự phát triển chung cho ngành du lịch của tỉnh BISEDS, 2016. Dođó, đề tài “Khai thác ẩm thực của Bình Định để phát triển du lịch” là đề tài cầnthiết. Đề tài này sẽ nêu ra tiềm năng và thực trạng khai thác, phát triển của du lịchẩm thực ở Bình Định; đồng thời đƣa ra một số giải pháp hữu ích, có tính khả thi caocho việc góp phần thúc đẩy phát triển du lịch ẩm thực ở tỉnh Bình Định, giúp quảngbá hình ảnh du lịch của tỉnh và mang lại nguồn thu tƣơng đối cho ngành kinh tế dulịch tỉnh Mục tiêu nghiên Mục tiêu tổng quátĐề xuất các giải pháp giúp cho các cơ quan chức năng xây dựng chính sáchphù hợp; các đơn vị kinh doanh du lịch KDDL lập kế hoạch khai thác nền ẩm thựccủa Bình Định để phát triển du lịch một cách có hiệu quả, tƣơng xứng với Mục tiêu cụ thểĐề tài đƣợc xây dựng nhằm thực hiện các mục tiêu cụ thể sau đây- Hệ thống hóa các cơ sở lý thuyết có liên quan đến việc khai thác nền ẩmthực phục vụ cho việc phát triển du Phân tích và đánh giá tiềm năng, thực trạng của việc khai thác nền ẩm thựcphục vụ cho việc phát triển du lịch ở Bình Đề xuất những giải pháp khả thi nhằm khai thác nền ẩm thực của BìnhĐịnh để phát triển du lịch một cách hiệu Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứuĐối tƣợng nghiên cứu ẩm thực của tỉnh Bình Định phục vụ cho việc pháttriển du lịch. 3Phạm vi nghiên cứuVề nội dung nghiên cứu một số món ẩm thực tiêu biểu, có giá trị để đƣa vàokhai thác du lịch ở Bình Định nhƣ bún cá Quy Nhơn, bánh hỏi - cháo lòng, nemchợ Huyện, rƣợu Bàu Đá, bánh ít lá gai, bánh hồng, bánh tráng nƣớc dừa, bún songthằn, tré Bình Định, bánh xèo tơm nhảy và các loại hải không gian khai thác nền ẩm thực ở tỉnh Bình thời gian số liệu sơ cấp phục vụ cho đề tài đƣợc thu thập từ tháng02/2017 đến tháng 08/2017. Số liệu thứ cấp phục vụ cho đề tài đƣợc thu thập từnăm 2011 đến năm Phƣơng pháp nghiên Phương pháp thống kêPhƣơng pháp này đƣợc tác giả sử dụng nhằm mục đích thu thập, tổng hợp,tính tốn và trình bày các số liệu có liên quan đến đối tƣợng nghiên cứu nhằm phụcvụ cho việc phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp có tính khả số liệu sơ cấp đƣợc thu thập và xử lý thông qua việc sử dụng bảng hỏikhảo sát thu thập ý kiến của du khách, các cửa hàng bán các món ẩm số liệu thứ cấp phục vụ cho nghiên cứu đƣợc tác giả thu thập từ cácnguồn chính thống, có độ chính xác cao nhƣ Sở Du lịch Bình Định, Chi cụcVSATTP tỉnh Bình Định. Sau đó tiến hành phân tích, so sánh các số liệu để nhìnnhận, đánh giá vấn Phương pháp quan sát thực địa nhằm ghi nhận thói quen tiêu dùngcủa du kháchTác giả dành thời gian để đi đến các khu phố, các con đƣờng, các khách sạnvà nhà hàng tập trung kinh doanh các món ẩm thực liên quan đến nghiên cứu đểquan sát, gặp gỡ, trao đổi với du khách, chủ nhà hàng, quán ăn và ngƣời dân ở đónhằm ghi nhận những sở thích, thói quen mua bán, sử dụng các món ẩm thực phùhợp với khẩu vị, nhu cầu của du ra, tác giả cịn thực hiện việc phỏng vấn trực tiếp nhằm ghi nhậnnhững cảm xúc của ngƣời đƣợc phỏng vấn đối với du lịch ẩm thực và ghi nhận 4những ý kiến đóng góp của họ cho việc phát triển du lịch ẩm thực ở Phương pháp điều tra xã hội bằng phiếu hỏiPhiếu hỏi đƣợc phát theo cách truyền thống đến tận tay các du khách, gửiđến những ngƣời đƣợc khảo sát thông qua công cụ khảo sát trực tuyến là số phiếu hỏi của cả 2 hình thức trên là 400 phiếu. Tổng số phiếu trả lờihợp lệ thu về là 318 phiếu, trong đó có 238 phiếu hỏi khách nội địa và 80 phiếu hỏikhách quốc tế. Tác giả đã tiến hành nhập dữ liệu thu thập đƣợc và xử lý dữ liệubằng phần mềm Microsoft Excel của bộ phần mềm Microsoft Office phiên Phương pháp phân tích - tổng hợpTác giả tiến hành thu thập các tài liệu có liên quan đến nghiên cứu thơng quacác nguồn nhƣ sách, giáo trình, báo, tạp chí, các trang thơng tin điện tử… từ đóchọn lọc những thông tin cần thiết, phục vụ trực tiếp cho quá trình nghiên Lƣợc khảo tài liệu nghiên cứu và điểm mới của đề Một số nghiên cứu trong nướcTheo Nguyễn Hữu Hiệp 2010, đã nêu lên một cách khái quát cách hiểu vềẩm thực nhƣ sau “Ẩm thực là tiếng dùng khái quát nói về việc ăn và uống, văn hóaẩm thực bao gồm cả cách chế biến, bày biện và thƣởng thức từng món ăn, thứcuống, từ đơn giản đạm bạc đến cầu kỳ mỹ vị; chung nhất là vậy, song khi nói đếnvăn hóa ẩm thực ở một vùng/miền nào đó thì nhất thiết phải nói lên đặc điểm tìnhhình của vùng/miền ấy mới có thể nêu đƣợc bản sắc văn hóa đặc trƣng cụ thể củavùng/miền ấy” . Từ đó, tác giả đi sâu vào tìm hiểu và phân tích thì mới tìm ra đƣợclý do khẩu vị ngƣời Nam Bộ rất đặc biệt vị nào ra vị nấy, ví dụ nhƣ mặn thì phảimặn “qo lƣỡi”, cay thì phải cay xé, hít hà, cay chảy nƣớc mắt, nƣớc mũi thì mớiđã… Lý do xuất phát từ dấu ấn sắc nét thời khai phá, thuở ấy con ngƣời tới vùngđất này khai hoang, mở cõi phải ra sức chế ngự, cải tạo điều kiện tự nhiên đồng thờiphải đƣơng đầu với vô số lồi thú dữ, có cơm ăn đã mãn nguyện, nghĩ chi đến việc 5bày vẽ món ăn cầu kỳ, thịnh soạn; phải ăn kham khổ cho quen, phải ăn mới có sứcmà làm kết quả nghiên cứu của đề tài “Nghiên cứu giá trị văn hóa ẩm thực Việtphục vụ phát triển Du lịch” của Lê Anh Tuấn 2015 đã thực hiện việc hệ thống hóađƣợc cơ sở lý luận về ẩm thực, văn hóa ẩm thực nguồn gốc, xuất xứ, cách chế biến,trình bày món ăn, khơng gian thƣởng thức... và giá trị của văn hóa ẩm thực hàmchứa trong các món ăn, đồ uống của đất nƣớc Việt Nam; hệ thống hóa những giá trịvăn hóa ẩm thực Việt nhằm phục vụ phát triển du lịch. Từ đó, đề xuất các giải phápphát huy giá trị văn hóa ẩm thực Việt phục vụ phát triển du kết quả nghiên cứu của đề tài “Nghiên cứu đặc sản ẩm thực phục vụviệc phát triển du lịch ở Thành phố Đà Nẵng” của Trần Đức Anh Sơn 2011 thì đềtài đã hoàn thành đƣợc một số nhiệm vụ tiêu biểu Nghiên cứu tổng quát về ẩm thựccủa Đà Nẵng và xứ Quảng dƣới góc độ văn hóa nhằm tìm hiểu nguồn gốc, tính chất,đặc điểm và các giá trị đặc trƣng của ẩm thực Đà Nẵng và xứ Quảng, để xây dựngthực đơn đặc sản ẩm thực phục vụ phát triển du lịch ở Đà Nẵng và quảng bá thƣơnghiệu ẩm thực du lịch Đà Nẵng; tìm hiểu, lựa chọn và giới thiệu đặc sản ẩm thực làmquà của Đà Nẵng và xứ Quảng để giới thiệu với du khách và tƣ vấn cho các cơ sởsản xuất và kinh doanh quà tặng du lịch ở Đà Nẵng, góp phần phát triển thị trƣờngquà tặng du lịch ở Đà Nẵng; nghiên cứu thực trạng cung cấp dịch vụ ẩm thực ở ĐàNẵng dựa theo các tiêu chí chất lƣợng món ăn - thức uống, điều kiện kinh doanh,thái độ phục vụ, vấn đề VSATTP… Từ đó, phân tích và đánh giá những thành cơngvà thất bại của mơ hình ẩm thực phục vụ du lịch của Đà Nẵng trong thời gian qua;đề xuất những giải pháp cải tiến mơ hình ẩm thực phục vụ du lịch và những khuyếnnghị nhằm phát triển hệ thống kinh doanh dịch vụ ẩm thực chất lƣợng cao nhàhàng, khách sạn cao cấp và hệ thống hàng quán bình dân, sẵn sàng phục vụ nhu cầuẩm thực của du khách và của cƣ dân thành phố Đà Nẵng. Bên cạnh đó, đề tài cịn cómột điểm khác biệt là khơng chỉ nghiên cứu các món ẩm thực xứ Quảng, đề tài cịntìm hiểu, lựa chọn và xây dựng danh mục các đặc sản ẩm thực của nƣớc ngoài, đƣợcngƣời Việt Nam và du khách quốc tế ƣa chuộng để xây dựng thực đơn các đặc sản 6ẩm thực quốc tế nhằm phục vụ nhu cầu ẩm thực đa dạng của du khách nội địa vàquốc tế trên địa bàn thành phố Đà Trần Thị Mai An 2002, đã nêu lên những đặc trƣng trong phong cáchnấu ăn của ngƣời phụ nữ Huế, các “mệ” ở Huế thƣờng hay nhắc nhở con cháu củamình trong việc lựa chọn và mua thực phẩm, đi chợ phải khéo, biết đƣợc mùa nàonên mua thực phẩm nào, nên xử lý thực phẩm đã mua ra sao. Một món ăn ngon theochuẩn Huế phải đạt đƣợc ba chuẩn bổ, thơm, đẹp; muốn đƣợc nhƣ vậy thì việc sửdụng gia vị rất quan trọng, họ đã nâng tầm sử dụng gia vị lên hàng nghệ thuật vìngƣời Huế quan niệm việc chế biến món ăn là nêm - nấu chứ khơng phải là nấunƣớng vì họ cho rằng nêm pha gia vị là một khâu quan trọng tạo nên món ngoncủa Huế. Nghiên cứu cũng nêu ra một số món ăn nổi tiếng ở Huế nhƣ bánh bèoNgự Bình, bánh lọc, bánh khối, bún Huế, cơm hến, cơm Cung đình… và thựctrạng khách quốc tế còn e ngại sử dụng các món ăn, thức uống ở các tiệm bình dânvì lo lắng vấn đề vệ sinh; đồng thời gợi ý cho các cấp chính quyền nên đầu tƣ cơ sởvật chất, huấn luyện đội ngũ đầu bếp chế biến món ngon đúng chuẩn và nhân viênphục vụ lịch sự, nhã nhặn để làm hài lòng du kết quả nghiên cứu luận văn thạc sĩ “Một số giải pháp nhằm nâng caohiệu quả khai thác các giá trị văn hóa ẩm thực của Thành phố Hồ Chí Minh nhằmphát triển du lịch” của Đồn Lê Phƣơng Thảo 2014 thì tác giả cũng đã đánh giánhững giá trị của văn hóa ẩm thực Thành phố Hồ Chí Minh, đánh giá thực trạng vàchỉ ra tiềm năng có thể phát triển du lịch và đƣa ra một số giải pháp cơ bản vớimong muốn hoạt động du lịch ẩm thực sẽ đƣợc khai thác một cách có hiệu quả vàhy vọng sẽ phát triển mạnh hơn trong tƣơng Một số nghiên cứu ngồi nướcTheo Erik Cohen và Nir Avieli 2004, thì loại hình du lịch ẩm thực ln tồntại sự hấp dẫn và sự vƣớng mắt xuất phát từ bản thân khách du lịch đối với cáchthức chế biến món ăn ở địa phƣơng về mức độ an toàn thực phẩm của món ăn, sựcân nhắc về việc ảnh hƣởng đến sức khỏe khi thƣởng thức các món ăn vì ngunvật liệu, gia vị khác lạ có thể xảy ra phản ứng dị ứng, khoảng trống trong sự thông 7cảm cho nhau giữa cƣ dân ở điểm đến với du World Tourism Organization 2012, đã tiến hành phân tích hiện trạngcủa loại hình du lịch ẩm thực thơng qua kết quả điều tra của UNWTO AffiliateMembers và giới thiệu về một số điểm đến du lịch ẩm thực nhƣ hƣơng vị ẩm thựccủa Brazil, văn hóa ẩm thực ở Malaysia, du lịch ẩm thực ở Hàn Quốc, kinh nghiệmdu lịch ẩm thực cệc đƣa ra các giải pháp để khai thác ẩm thực ởtỉnh Bình Định một cách hiệu quả nhằm làm cho các sản phẩm du lịch ở địa phƣơngtrở nên đa dạng, phong phú, tạo sức hấp dẫn mới đối với du khách; đồng thời quảngbá một phần nhỏ sự đặc sắc của nền ẩm thực của đất nƣớc Việt Cấu trúc của luận vănNgoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục thì nội dungchính của luận văn có kết cấu gồm 3 chƣơng nhƣ sauChƣơng 1 Cơ sở lý luận và thực tiễn về khai thác ẩm thực để phát triển 2 Tiềm năng và thực trạng khai thác ẩm thực ở tỉnh Bình Định đểphát triển du 3 Đề xuất các giải pháp khai thác ẩm thực ở tỉnh Bình Định để pháttriển du lịch - Kết luận. 9Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KHAI THÁC ẨMTHỰC ĐỂ PHÁT TRIỂN DU Một số vấn đề cơ bản về du lịch ẩm thực và văn hóa ẩm Một số khái niệm cơ bản* Ẩm thựcTheo Thiều Chửu 2013, ẩm thực theo nghĩa Hán Việt thì ẩm nghĩa là uống,thực nghĩa là ăn, nghĩa hoàn chỉnh là ăn Nguyễn Nguyệt Cầm 2008, trang 11 “Ăn và uống là nhu cầu chungcủa nhân loại, không phân biệt màu da, sắc tộc, tôn giáo… nhƣng mỗi cộng đồngdân tộc do sự khác biệt về hoàn cảnh địa lý, mơi trƣờng sinh thái, khí hậu, tínngƣỡng, truyền thống lịch sử… nên đã có những thức ăn, đồ uống khác nhau, nhữngquan niệm về ăn uống khác nhau… Từ đó hình thành những tập qn, phong tục vềăn uống khác nhau”.Từ thuở xa xƣa, ông bà chúng ta đã rất coi trọng chuyện ăn uống. Việc dạycách ăn uống nhƣ thế nào, học ăn uống ra sao phải đƣợc bắt đầu trong chính phạmvi của gia đình. Đây đƣợc xem là nền tảng đầu tiên giúp cho con ngƣời hình thànhnên những nét tính cách của mình, dần hồn thiện bản thân, trau dồi đƣợc văn hóaứng xử giữa ngƣời với ngƣời trong xã hội, thể hiện đƣợc truyền thống văn hóa củadân tộc Việt Nam từ xƣa đến nay Nguyễn Thị Diệu Thảo, 2007.* Du lịch ẩm thựcHiện nay vẫn chƣa có sự thống nhất giữa rất nhiều định nghĩa về du lịch ẩmthực đƣợc đƣa ra bởi nhiều tác giả khác nhauTheo Long và Lucy 2004, “Du lịch ẩm thực là sự khám phá thức ăn nhƣ làmục đích chính của chuyến du lịch.”Theo Wolf 2003, “Du lịch ẩm thực là sự theo đuổi những trải nghiệm ẩmthực độc đáo và đáng nhớ, kể cả ở xa và ở gần”Một trong những định nghĩa về du lịch ẩm thực đƣợc sử dụng nhiều nhất trênthế giới là theo đề xuất của Hall và Sharples 2003 “Du lịch ẩm thực là mộtchuyến đi trải nghiệm đến một vùng đất ẩm thực cho những mục đích tiêu khiển 10hoặc giải trí, bao gồm cả việc đến tham quan những nơi bắt nguồn và những nơitiếp tục sản xuất ra thực phẩm, các Festival ẩm thực, các hội chợ về thực phẩm, cácsự kiện, các nơi buôn bán của ngƣời nơng dân, các buổi trình diễn nấu nƣớng,thƣởng thức chất lƣợng của các món ẩm thực hoặc bất kỳ hoạt động du lịch nào cóliên quan đến ẩm thực. Thêm vào đó, trải nghiệm của chuyến đi có liên quan đếnmột phong cách sống cụ thể, bao gồm kinh nghiệm từ việc học hỏi từ nhiều nền vănhóa khác nhau, kiến thức thu nhận đƣợc từ các tính chất đặc trƣng của sản phẩm dulịch cũng nhƣ là cách thức chế biến các món đặc sản của vùng đất mà du khách vậy, du lịch ẩm thực đƣợc công nhận khi mà tất cả những điều đã đề cập ở trênđóng vai trị là lý do chính hay động lực trong chuyến đi của du khách đến mộtđiểm cụ thể hoặc ít nhất những điều đã đề cập ở trên là lý do quan trọng trongchuyến đi của du khách.”* Văn hóa ẩm thựcTheo Nguyễn Nguyệt Cầm 2008, trang 12 “ Văn hoá ẩm thực là những tậpquán và khẩu vị ăn uống của con ngƣời; những ứng xử của con ngƣời trong ănuống; những tập tục kiêng kỵ trong ăn uống; những phƣơng thức chế biến, bày biệnmón ăn thể hiện giá trị nghệ thuật, thẩm mỹ trong các món ăn; cách thức thƣởngthức món ăn…”Bảng Những đặc trƣng của văn hóa ẩm thực Việt NamĐặc trƣngDiễn giảiNguyên liệu - Trong các món ăn Việt Nam chủ yếu sử dụng nhiều loại rau, củ chứ khôngchế biếndùng nhiều thịt nhƣ ở các nƣớc phƣơng chếbiến- Khi nấu các món ăn Việt Nam, các đầu bếp coi trọng việc giữ lại các chấtdinh dƣỡng của nguyên liệu một cách tự nhiên nhất nên thƣờng làm chínbằng cách hấp, xào chứ không dùng nhiều dầu, mỡ để chiên ngập dầu, ránnhƣ trong việc chế biến các món ăn của đầu bếp Trung bàybiện- Trong bữa cơm của gia đình Việt ln có mặt vật dụng khơng thể thiếu làđôi đũa, ai cũng phải thành thạo trong việc sử dụng đôi đũa để gắp thức ănsao cho khéo, khơng bị rơi ra Văn hóa ẩm thực Việt Nam coi trọng tính cộng đồng, điều này thể hiện quachén nƣớc chấm trong bữa ăn, thƣờng là nƣớc mắm, chỉ có một chén nƣớc

văn hóa ẩm thực bình định